Als we het hebben over onszelf dan hebben we het vaak over onze ‘aanleg’ en onze ‘opvoeding’. Deze twee factoren – de eerste, onze biologische aanleg of constitutie, en de tweede, onze sociale omgeving – vormen de basis van wie we zijn. Althans zo voelt het. Ze bepalen onze genetische samenstelling, de invloed van onze omgeving op deze genen, en de overgeërfde culturele, sociale en opvoedkundige invloeden. Echter, er is een derde factor die in onze benadering van essentieel belang is: de autonome ontwikkelingsfactor. Deze derde factor, zoals geïntroduceerd door Dabrowski in 1972, vertegenwoordigt het element van autonomie en persoonlijke ontwikkeling dat buiten de beperkingen van ‘aard’ en ‘opvoeding’ valt. En die zelfs kan zorgen dat jij als persoon hieraan voorbij kunt gaan!

Kazimierz Dabrowski was een Poolse psycholoog en psychiater. Over zijn theorie schreef ik reeds enkele blogs. Zoals deze over de fasen van ontwikkeling en deze over de overexcitabilities.

Deze autonome factor is de ruimte waarin het spel van het leven zich afspeelt. Het is de ruimte waarin we onszelf opnieuw definiëren, buiten de vastgestelde grenzen van onze genen en onze omgeving. Het is de ruimte waarin we onze eigen regels maken, onze eigen paden banen en onze eigen manieren vinden om met de paradoxen van het leven te spelen. Want besef; de maatschappij vind je gezond als je ‘gemiddeld’ bent, voor onze unieke en dagelijks groeiende, evoluerende en transformerende aard is je voegen naar het gemiddelde een behoorlijk zelfvernietigende daad.

De autonome factor is hetgeen je verleden én al uitgestippelde toekomst, kan overstijgen. Het is de ruimte waarin we leren comfortabel te zijn met ongemak, waarin we de moed vinden om kwetsbaar te zijn, en waarin we de kracht vinden om voor onze waarden te staan, ondanks de druk van buitenaf. Het is de ruimte waarin we leren om onze eigen leiders te zijn, om onze eigen missies te leven, en om onze talenten volledig te benutten. Ik nodig je dan ook van harte uit om deze derde factor te verkennen en te cultiveren. Ik nodig je uit om de vreugde en vrijheid te ontdekken die voortkomt uit het spelen met alle levens mogelijkheden.

Binnen de nonduale filosofie is de derde factor, de autonome ontwikkelingsfactor, een manifestatie van het onderling verweven zijn van alle dingen. Het gaat niet om het kiezen tussen aard en opvoeding, maar om het zien dat ze allebei deel uitmaken van het prachtige, complexe weefsel van het leven. In deze ruimte is er geen afgescheiden ‘ik’ dat zich moet aanpassen aan een extern ‘gemiddelde’. In plaats daarvan is er een voortdurende dans van evolutie en transformatie, een speelse interactie met de paradoxen van het leven. Ik nodig je uit om in deze nonduale ruimte te stappen, om te zien dat je niet alleen ‘gemiddeld’ bent, maar een unieke expressie van het leven zelf.