Wanneer hoogsensitiviteit simpelweg gelijkt wordt gesteld aan een sneller overprikkeld stresssysteem, doen we de hoogsensitieve mens te kort. Door de diepere verwerking van omgevingsprikkels en een intensere beleving van ervaringen, is hoogsensitiviteit juist een persoonskenmerk dat ervoor zorgt dat we langer de tijd te nemen om tot actie over te gaan en de neiging zaken in één keer goed te willen doen. Hoe kunnen we recht doen aan dit persoonskenmerk zodat de talenten meer belicht worden? In dit artikel geef ik een persoonlijke ervaring en reflectie op dit onderwerp.
Het is dinsdagmiddag wanneer ik mijn LinkedInpagina openklik, de nieuwe contactverzoeken bekijk en gedachteloos over mijn timeline wandel. In afwachting van een kop Chai Latte gun ik het mezelf even op zoek te gaan naar een interessant artikel, een nieuwe blog of een fijne link naar een wetenschappelijk artikel. Was vroeger Twitter daarvoor mijn bron, tegenwoordig vind ik het voornamelijk op LinkedIn.
Mijn oog valt op een artikel over de talenten van hoogsensitieve mensen. Mijn hart maakt een sprongetje en mijn hoofd een onzichtbare buiging voor de schrijfster. In mijn ogen is het belangrijk om meer de positieve kant van hoogsensitiviteit te belichten. We leven namelijk in een wereld die is ingesteld op de overige 80%. En dat betekent dat in alles wat we te horen krijgen en overal waar we ons aan kunnen spiegelen, een ideaal wordt neergezet dat afwijkt van wat en wie wij zijn. Nu zijn we natuurlijk meer dan alleen dit stukje sensitiviteit, maar dan nog. Het heeft een grote invloed.
Neem bijvoorbeeld de manier waarop verwacht wordt dat leiders en invloedrijke figuren knopen durven hakken. Dat ze snel, zonder twijfel en al te veel omwegen durven beslissen voor datgene wat hen op dat moment het beste lijkt. Een geheel andere strategie dan de meer afwachtende, reflectieve houding die een HSP’er van nature aanneemt die liever alle consequenties goed naloopt alvorens te beslissen dan er later op terug te moeten komen.
En wat te denken van de manier waarop we onze emoties ervaren? Empathie kennen de meeste mensen wel vanuit de cognitieve kant, waarbij je kunt bedenken wat de ander voelt, bedenken wat de ander nodig heeft, afwegen wat kan of niet, en daarnaar handelen. Hoe anders zijn de diepe intense gevoelens van liefde, warmte, nabijheid en geluk of juist het gemis daaraan, dat de HSP’er van nature ervaart en zijn morele standaard daarop baseert.
Goed, terug naar het artikel. Ik was blij het te zien. Vol goede moed opende ik het stuk en begon te lezen. Na een korte samenvatting van de theorie van Elaine Aron ging het goedlopende stuk verder met een uitspraak van Elke van Hoof. Ik likte wat heerlijk romig Chai Latte schuim van mijn lepel en las verder, verwachtende dat ik nu getrakteerd zou worden op de talenten van hoogsensitieve mensen.
Die hebben ze in overvloed overigens. Hoogsensitieve mensen hebben inlevingsvermogen, kunnen sfeer en emoties goed aanvoelen, zijn over het algemeen liefdevol, verbindend, integer, betrouwbaar en loyaal. Ze kunnen goed luisteren maar ook onuitgesproken wensen, vragen en behoeften aanvoelen en daarop inspelen. Hebben een hoge lat, zijn betrokken en tonen een sterk verantwoordelijkheidsgevoel.
Ze zijn leergierig en nieuwsgierig. Met oog voor detail, analytisch vermogen én de mogelijkheid om conceptueel te denken, overzicht te behouden en vanuit helikopterview zaken te overzien zijn ze in staat om goed te anticiperen op wat (mogelijk) komen gaat, innovatief en oplossingsgericht te werken aan resultaten die voor alle partijen goed zijn.
En omdat ze allemaal anders zijn zal niemand zich in dit volledige lijstje herkennen maar geeft het toch een inkijkje in de vermogens van hoogsensitieve mensen, wanneer ze deze ten volle kunnen benutten.
Het artikel maakte echter een onverwachte wending. Niet de talenten, maar juist een lijstje met zaken waar HSP’ers moeite mee (kunnen) hebben en tegenaan lopen, werd opgesomd. Met vervolgens een uitgebreide verwijzing naar een therapie of oplossing welke ik niet meer in detail heb bekeken. Mijn teleurstelling won het van mijn motivatie om verder te lezen…
Ik begrijp het. Je bent hulpverlener en je wilt je diensten verkopen. Je doet je best een mooi artikel te schrijven en hoopt op interesse van mensen die je diensten kunnen gebruiken. Ik ook overigens, daar zal ik eerlijk over zijn. Natuurlijk zit ik ook hier dit stuk te schrijven in de hoop dat het gewaardeerd en gedeeld wordt. Met als gewenst gevolg dat het goed gaat met mijn bedrijf en ik dus een fijn leven kan leven. Wat ik mezelf en deze schrijfster overigens beide gun.
Maar waar ik me bewust van ben is de impact die een dergelijk artikel kan hebben op mensen die zich erin herkennen. Willen ze zichzelf identificeren met een zielig vogeltje? Willen we dat mensen hun hoogsensitieve partner, medewerker of kinderen zo ziet? Waarom willen zoveel hulpverleners (want degene die dit schreef is de enige niet) tips delen over het leren omgaan met overprikkeling? Dat is immers niet de kern van hoogsensitiviteit, dat is de diepere verwerking van subtiliteiten. Door de diepere verwerking van prikkels en sterkere beleving ervan, kan het zijn dat we sneller ervaren dat ‘ons emmertje vol zit’. Overprikkeling is dan enkel het gevolg van deze diepgaande verwerking en intense ervaring. Inzetten op het verminderen van overprikkeling is dan ook zo ongeveer hetzelfde als dweilen met de kraan open. We gaan er namelijk echt niet minder verbanden door leggen. Eerder herkauwen we dan de boel.
We mogen wat mij betreft inzetten op het leren omgaan met sensitiviteit. Dat begint bij het accepteren en waarderen ervan. Bijvoorbeeld door veelvuldig te vertellen hoe mooi het is, hoe waardevol en hoe fijn het kan zijn. Hoe nodig als aanvulling op al het andere in de wereld.
Dat bericht mis ik soms in een samenleving waar we met ongeveer 15% HSP’ers minder worden gezien en geaccepteerd, dan de daadkrachtige, snelle denkers en doeners. Daarom dit tegengeluid. Laten we HSP’ers laten voelen wat hun kwaliteiten zijn, en hoe dit van meerwaarde is voor de maatschappij. Dat ze nodig zijn, juist omdat de meerderheid hen dit niet kan laten ervaren. Laat hen in hun kracht vinden in het ‘anders zijn’. En dan, wanneer ze meer van deze persoonseigenschap kunnen houden, laat hen voelen hoe belangrijk het is dit te koesteren en te eren. Te verzorgen op de meest passende manier. Vanuit pure liefde voor wie ze zijn…
Wie weet zijn de tips die gegeven worden dan precies hetzelfde. Alles ligt immers in ’the eye of the beholder’. En toch… ik denk dat de manier waarop er naar hoogsensitiviteit gekeken wordt uitmaakt. Dat de intentie waarmee hoogsensitieve mensen gestimuleerd worden in zelfzorg, zelfcompassie en zelfacceptatie, heel erg belangrijk is.
En dat het aan ‘ons’ als bloggers, coaches, begeleiders, therapeuten en deskundigen is, om het verschil te laten ervaren. Durf jij deze verantwoordelijkheid te nemen? Hoe wil jij het verschil maken?
