Mensen maken in hun leven vaak pijn, honger of ongemak mee door zaken als verlies, ziekte enz. Maar daarnaast ervaren we ook nog eens stress of een gevoel van ontevredenheid. Het lijken gewoonweg de dagelijkse beslommeringen en frustraties die ons overkomen.
Maar een groot deel van dit ongemak komt voort uit onze verlangens en onze gehechtheid aan dingen, mensen of ideeën. We willen dat dingen op een bepaalde manier gaan, of we willen dat iets (of iemand) voor altijd bij ons blijft. Als deze wensen niet uitkomen, worden we verdrietig, boos of gefrustreerd.
Door te begrijpen waar onze pijn en ontevredenheid vandaan komen, en door te leren hoe we met onze verlangens en gehechtheden om moeten gaan, kunnen we een meer voldaan en vredig leven leiden.
Een belangrijk onderdeel van dit proces is zelfbewustzijn: het begrijpen van ons dualistische brein, waarin we de wereld ervaren als goed/slecht of prettig/onprettig en de ene variant verkiezen boven de andere. Hierdoor gaan we inzien dat onze innerlijke ervaring slechts het gevolg is van tijdelijke en veranderlijke gedachten. Door ons bewustzijn te verhogen en te vertrouwen op onze innerlijke wijsheid, kunnen we een meer vredige en verbonden ervaring van de wereld hebben.
Daarnaast mogen we manieren vinden om uit onze conceptuele beleving van de werkelijkheid ‘over te stappen’ naar een soort voelend type mind, dat wordt gekenmerkt door het niet gebruiken van taal en die de kwaliteit heeft van verbondenheid met jezelf, anderen en de wereld om je heen.
Om dit te trainen werk ik met fysiek theater: Een diepgaande manier om ons innerlijke zelf te ontdekken. Fysiek theater gaat verder dan de traditionele podiumkunsten, waar het vaak alleen draait om tekst en dialoog. In plaats daarvan richt het zich op de kracht van het lichaam om verhalen te vertellen, emoties te verkennen en diepe menselijke ervaringen uit te drukken. Voor velen kan fysiek theater zelfs dienen als een soort ‘bewegende meditatie’, waarbij elke actie, beweging en reactie dieper inzicht geeft in ons eigen innerlijke leven.
Maar hoe helpt dit ons nu echt om te gaan met de dagelijkse ontevredenheid en het lijden dat we allemaal op de een of andere manier ervaren?
Ten eerste kan het fysieke aspect van theater dienen als een uitlaatklep, een manier om opgekropte gevoelens en spanningen los te laten. Door onszelf fysiek uit te drukken, krijgen we de kans om innerlijke conflicten, verlangens en angsten onder ogen te zien en deze te transformeren.
Fysiek theater dwingt je ook om volledig aanwezig en in het moment te zijn. Er is geen ruimte voor afleiding of afstandelijkheid (tenminste niet als je je daadwerkelijk aan een oefening over geeft).
En ook niet onbelangrijk: door fysieke interactie met anderen leren we ook over de dynamiek van menselijke relaties. We voelen letterlijk en figuurlijk de druk, de aantrekking of afstoting en onze connectie met anderen in het nu. Dit kan ons helpen om beter te begrijpen hoe onze eigen verlangens, verwachtingen en gehechtheden invloed hebben op onze relaties. En daar met meer mildheid mee om te gaan.
Als we ons weer verbinden met ons voelende zelf, tappen we in op wat Donaldson en Graczykowska ‘origineel spel’ noemen: een diepgeworteld, instinctief systeem binnenin ons. Dit werkt als een resetknop voor onze hersenen. Het stopt de voortdurende alertheid en stress van onze overlevingsmodus en brengt in plaats daarvan een gevoel van veiligheid en verbinding terug. De vrijheid die dit brengt heeft de kracht om diep ingesleten psychologische en sociale gewoonten te transformeren. Het vermindert onze instinctieve angstreacties en verandert de manier waarop we defensief op de wereld reageren.
De zachte menselijkheid van spel vernietigt en deprogrammeert oude condities op deze manier. Dit bevordert flexibiliteit in ons brein en versterkt specifieke paden die rust, bewustzijn en kalmte genereren.
In de opleiding tot Vakspecialist Playfulness leer je in het eerste jaar (Theater van het Leven) je voelende brein te versterken. Hierbij staat altijd het proces, niet het eindproduct, centraal.
Dit zijn zomaar wat voorbeelden die voor kunnen komen:
- Eenvoudige bewegingsoefeningen om het bewustzijn van je eigen lichaam te vergroten. Dit kan zo eenvoudig zijn als langzaam opstaan uit een zittende positie of lopen in de ruimte.
- Het uitbeelden van verschillende emoties uit door enkel gebruik te maken van beweging. Zonder woorden ga je gevoelens als verdriet, vreugde, angst, of verlangen overbrengen.
- In duo’s ontdekken hoe het is om elkaar aan te trekken of af te stoten, te volgen en leiden, je hart te openen of juist te sluiten. Door deze interacties wordt de dynamiek van verlangen en gehechtheid fysiek voelbaar.
- Het gebruiken van objecten als symbolen voor verlangen en gehechtheid. Simpelweg een object (bijvoorbeeld een stoel) vasthouden alsof het het meest waardevolle ding in de wereld is, en vervolgens de worsteling tonen om het los te laten. Dit kan al super waardevol zijn.
Fysiek theater is een ontdekkingsreis, en het doel is om dieper inzicht en begrip te krijgen van onszelf en de wereld om ons heen. Door te bewegen, te voelen, te reageren en te reflecteren, kunnen we veel leren over de aard van onze stress en ongemak en de weg naar bevrijding.
Doe je mee?
