Ik neem je mee naar half januari 2019
“Hoe was het bij de Satsang bijeenkomst vanavond? Heb je een fijne avond gehad?”
“Nou, de avond was op zich goed…”
“Maar….?”
“Nou, als die vent verlicht is, dan ben ik het ook!
Met rode konen stond ik in de keuken en vertelde mijn lief over de bijeenkomst waar ik die avond geweest was. Het was me aangeraden door iemand die dacht ‘dat ik hier ook mee bezig was’. En dat had ze goed gezien. Maar het zat toch een beetje anders…

De vragen die gesteld werden, dat waren de vragen die mijn cursisten me stelden. De antwoorden die hij gaf had ik zelf kunnen geven. De enige intrigerende opmerking was ‘dit, wat jullie verlicht noemen is pas de eerste stap. Daarna begint het pas.’ Een beetje beschaamd keek ik mijn Lief aan en zei ‘ik heb hem er niet verder naar gevraagd. Wat er daarna dan kwam. Ik denk namelijk dat ie dat zelf eigenlijk ook nog niet helemaal weet….’ En daar bleef het bij.

De opmerking “als die vent verlicht is, dan ben ik het ook’ zat me dwars. Ik geloofde dat er maar een paar mensen ter wereld verlicht waren geraakt en ik was er daar niet één van. 

Toch zette het voorval me aan het denken.
Als hij verlicht was… was ik het dan ook? Wat was verlichting dan eigenlijk? Een zoektocht begon. Ik vroeg google om een definitie en kwam onder andere de volgende uitleg tegen: “Als alle gedachten zijn gestopt en je in een staat bent van diepe innerlijke stilte, waarin volkomen vrede heerst, ben je verlicht.” Nou, in dat geval was ik dat nog niet. En die ene man die ik zag denk ik ook niet, want hij vertelde dat ie niet veel meer onder de mensen kwam. Daar werd ie gek van, dus trok ie zich in zijn huis terug. Ik kon me niet voorstellen dat een verlichte persoon gek zou worden van situaties (want dan moet je er toch gedachten over hebben) en… nu ja, anyway. Ik was hier niet om over hem te oordelen. Ik wilde aan zelfonderzoek doen. Dus liet ik zijn antwoorden los en ging verder op zoek.

Ook kwam ik tegen dat  “Verlichting ontstaat door het vernietigen van het ego; in verlichting zie je in dat het ego een illusie is.” Dit deed me denken aan een herinnering uit mijn jeugd, toen ik op school verbijsterd naar het papier op mijn tafeltje keek. Het blad vroeg me om in te vullen of ik broertjes of zusjes had, welk dier ik het meest leuk vond, welke hobby’s ik had en wat mijn grootste wens was. Tot zover niets bijzonders. Dit waren vragen die ik prima kon beantwoorden. Echter, toen ik naar de titel bovenaan de pagina keek, ‘Dit ben ik’, raakte ik in verwarring. ‘Dit’ was ik helemaal niet. Ik was niet mijn naam, geslacht, hobby of ontbijtkeuze. Laat staan wat ik van Sinterklaas zou willen ontvangen.

Ik realiseerde me dat ze op zoek waren naar beschrijvingen die mijn tijdelijkheid zouden definiëren in termen van verleden-heden-toekomst. Maar zo voelde ik mezelf niet. Ik voelde me eerder tijdloos en ruimtelijk. Destijds kon ik er nog geen naam aan geven. Ik voelde dat de vloer meer was dan alleen een vloer die je kon definiëren in termen van hier en daar. Er was altijd een wij voordat er een ik en jij waren die iets van elkaar vonden in een gesprek. In de klas was iedereen druk bezig met het invullen en kleuren van het papier. Ze waren blij dat ze hun onderlinge verschillen konden definiëren en dat er daarmee een regenboog aan kleur zichtbaar werd in de klas. Ik zag die diversiteit ook, maar vond het niet zo belangrijk. Je Sinterklaaswensen zouden volgend jaar anders zijn, net als je hobby’s. En je had niet gekozen voor je huidskleur of familie, dus hoe konden deze je ooit definiëren? Dit was slechts de buitenkant. Onze ware aard is veel flexibeler dan dat.

Nu kón ik denken dat ik dus verlicht was, of dat we allemaal verlicht zijn en simpelweg moeten terugkeren naar onze aangeboren onschuld, innerlijke veerkracht en de inherente wijsheid en liefde die we bezitten. Want als tienjarige had ik dit nog gevoeld, maar was het snel daarna ook kwijtgeraakt. Want ik dacht ‘als het weten van wat je doet en wilt omschrijft wie je echt bent in deze wereld, dan moet ik daarnaar opzoek’. Het bleek het begin van een zoektocht waarin ik mezelf nooit helemaal kon vinden, maar steeds verder van mezelf afgeraakt was.

Er gebeurde dus iets anders toen deze herinnering in me opkwam. Ik trok niet de conclusie dat ik allang verlicht was (maar het tijdelijk was vergeten) maar trok de conclusie dat we mogelijk allemaal verlicht worden geboren, maar dat ‘verlicht zijn’ en ‘verlicht handelen’ dus twee verschillende zaken zijn.

Ja, het is mogelijk om terug te keren naar onze aangeboren onschuld, innerlijke veerkracht en de wijsheid en liefde die we van nature in ons hebben. Echter, dit vereist dat we onze oordelen en wereldbeelden heroverwegen en alles wat we denken te weten opnieuw onderzoeken.

Ware verlichting duidt op ware volwassenheid.
Ik herinner me een lezing van Brené Brown, waarin ik leerde over schaamte en hoe deze gevoelens alleen kunnen ontstaan als je in eerste instantie het bestaan van een ‘dit is goed en dat niet’ erkent. Ze leerde me ook dat schaamte verder gaat dan je schamen voor je neus of te dikke billen. Het is op elk moment voelbaar wanneer je denkt dat jij ‘niet goed genoeg’ bent of je afvraagt ‘wat je te bieden hebt’. Uit haar lezingen werd me duidelijk dat oordeel en gevoel hand in hand gaan. Er is niets dat ik kan ervaren waar ik niet zelf al negatief over denk. Daarom hoef ik ook niet zo bang te zijn voor mijn gevoelens, want ik heb ze in eerste instantie zelf gecreëerd.

Schaamte ontstaat wanneer je het gevoel hebt dat je anders bent dan anderen. Het komt op het moment dat dualiteit vorm krijgt, kwetsbaarheid wordt gecreëerd en je uit de alles-is-één werkelijkheid valt. Het ontstaat zodra je denken zich met je gaat bemoeien. Uit haar lezingen werd me duidelijk dat oordeel en gevoel hand in hand gaan. Er is niets dat ik kan ervaren waar ik niet zelf al negatief over denk. En daarom hoef ik ook niet zo bang te zijn voor mijn gevoelens, want ik heb ze in eerste instantie zelf gecreëerd.

Door Brené Brown begreep ik hoe o.a. schaamte en schuld bedachte concepten waren. En hoe écht ze ook voelden… ze waren niet waar. In de weken erna ontdekte ik dat geen enkel gevoel tussen mij en een ander op werkelijkheid berust. Alles bleek een illusie waar mijn klompje cellen ongelofelijk sterk op reageert. Dit inzicht was zo helder dat het me bijbleef en nooit meer wegging, zelfs niet op de meest stressvolle momenten. Het bepaalde zelfs de keuze voor mijn eerste bedrijfsnaam: GaveMensen. Ik geloofde immers in al mijn vezels: jij bent helemaal oké, zelfs als je dat zelf niet zo voelt. Ik had dit immers zelf ook zo mogen ervaren.

Doordat ik ging begrijpen hoe ik mijn werkelijkheid creëer, ontdekte ik dat het leven een samenspel is van ons denken en voelen. Hoewel ik van nature helemaal heel en wellicht zelfs verlicht ben, was ik dit in mijn dagelijkse ervaring (en dus ook mijn gedrag) niet. Ik was nog niet wijs in alle omstandigheden en reageerde niet altijd liefdevol. We zijn verlichte wezens die volwassen mogen worden en ons ware zelf kunnen zijn in alle omstandigheden. Dit diepe inzicht in onszelf en anderen, betekent een einde aan verborgen agenda’s, korte-termijnbelangen, het doorzien van naïviteit en jezelf ervaren als het bewustzijn waar gevoelens doorheen spoelen om ons feedback te geven op ons denken.

Begin mei 2022 
“Wat geloof jij werkelijk Xandra, waar geloof jij écht in?” Deze vraag die me gesteld werd tijdens een individueel gesprek in de opleiding tot 3P facilitator was vrij luchtig, maar kreeg in combinatie met ‘voor wie ben jij er werkelijk?’ een andere lading. Ik kreeg een brok in mijn keel en ik geloof dat er niet echt veel geluid uit me kwam. 

Die avond heb ik met mijn laptop op schoot, starend naar de voorpagina van mijn website, uren nagedacht over die eerdere opmerking die ik maakte. ‘Als die vent verlicht is, dan ben ik het ook’. Ik vond van mezelf dat ik álles op mijn website kon zetten maar niet dát. Zo hoogdravend, zo bombastisch, zo vol van mezelf…

Toch was er jaren daarvoor door Brené Brown dat inzicht geweest in mijn leven waarna ik alles anders zag. De jaren erna verdiepte niet enkel mijn zelfcompassie maar had ik ook enkele eenheidservaringen en herinnerde ik me weer dat ik vroeger altijd zo geleefd had. Ik weet nog dat onze hond weggelopen was. Mama had me op pad gestuurd hem te vinden. Na een minuut of tien dacht ik ‘dit gaat niet werken. Ik moet hem niet zoeken, ik moet hem vinden. Me met hem verbinden’. Dus stapte ik opnieuw op de fiets en voelde waar ik heen mocht. Een keer linksaf, een andere keer rechts. En op een gegeven moment voelde ik dat ik moest stoppen. Daar stond ik, midden op straat. In stilte. Tot ik de aandrang kreeg om mijn hoofd te draaien en ik over mijn linkerschouder zag hoe Speedy met de staart tussen de benen schuldig naar me toe kwam. Mijn hart sprong over en mijn enthousiaste reactie leek er iets van mijn hond af te vallen en al kwispelend kwam hij aanlopen, liet zich door me aaien en vastmaken aan de riem. Terug naar huis voelde ik dat ik dit niemand moest vertellen. Ik voelde aan dat ik in ‘dit soort dingen’ niet begrepen zou worden. En dit was niet de eerste of de laatste keer dat ik zoiets dacht. 

Toch was dit een belangrijk moment in mijn leven, dat ik me realiseerde dat ik altijd al een diepe verbinding had gevoeld met de wereld om me heen en met anderen. Het besef dat ik misschien al verlicht was, dat we allemaal verlicht zijn, maar dat we het alleen vergeten zijn. Dat het volwassen worden betekent dat we deze verbinding opnieuw moeten ontdekken en omarmen, om volledig onszelf te kunnen zijn.

De keuze
Dus, na uren van nadenken en overpeinzen, besloot ik om de bom te laten vallen op mijn website. Ik schreef: “Als die vent verlicht is, dan ben ik het ook.” En dat was het begin van een nieuw hoofdstuk in mijn leven, mijn werk en mijn relaties met anderen. Ik ontdekte dat het niet arrogant is om te erkennen dat we allemaal verlicht zijn, maar dat het juist een uitnodiging is om onze ware aard te omarmen en de volwassenheid te bereiken waar we allemaal naar verlangen.

Nu, enkele maanden later, kan ik zeggen dat deze zoektocht naar verlichting en volwassenheid mijn leven heeft veranderd. Ik ben meer in contact met mezelf en anderen, en ik heb de kracht gevonden om mijn eigen pad te volgen, zelfs als dat betekent dat ik soms onbegrepen ben. En het mooiste van alles is dat ik nu ook anderen kan helpen om hun verlichting en volwassenheid te ontdekken, door hen de tools en inzichten te bieden die ik op mijn eigen reis heb verzameld.

Dus, lieve lezer, als je ooit het gevoel hebt gehad dat je verlicht bent, of als je op zoek bent naar die diepe innerlijke wijsheid en liefde die je weet dat je bezit, weet dan dat je niet alleen bent. We zijn allemaal verlicht, en samen kunnen we een wereld creëren waarin we volwassen zijn in onze gedachten, woorden en daden. En misschien, op een dag, kunnen we allemaal terugkijken op onze zoektocht en zeggen: “Als die vent verlicht is, dan ben ik het ook.”

En zo eindigt deze blog, met een uitnodiging aan jou, de lezer, om je eigen reis naar verlichting en volwassenheid te beginnen of voort te zetten. Om jezelf en anderen met compassie en liefde te omarmen, en om de wijsheid te vinden die altijd al in je heeft gezeten. Want uiteindelijk zijn we allemaal verlicht, en het is aan ons om die waarheid te leven en te delen met de wereld.