Achtergrond van de oefening “Uitheems”

De objecten in je omgeving zijn geen geïsoleerde dingen die ‘gewoon hier zijn’. Ze dragen sporen van de wereld, van andere plaatsen, andere handen, andere tijden. Het filosofische concept van onto-epistemologie laat zien dat niets op zichzelf bestaat en dat alles wat we waarnemen deel uitmaakt van een groter proces van relaties, geschiedenis en verwevenheid. 

Wat je nu ziet, bestond eerder ergens anders. De mandarijn in je fruitschaal groeide misschien in een zonnige boomgaard duizenden kilometers verderop. De bloemen in je vaas waren ooit zaden, zorgvuldig geplant door iemand die ze nooit zou zien bloeien op jouw tafel. Zelfs je meubels, je kleding, je boeken, alles heeft een herkomst, een geschiedenis die verder reikt dan je directe waarneming. 

De opdracht

Alles wat jij kunt zien, komt ergens vandaan. Maar het leven wekt de illusie dat het de normaalste zaak van de wereld is dat het zomaar bij jou terecht is gekomen. Vandaag neem je even de tijd om daar anders naar te kijken.

• Kies een voorwerp in je omgeving—een stuk fruit, een kopje, een tafel, een boek.
• Vraag je af: waar was dit eerder? Wie heeft het gemaakt, gezaaid, bedacht? Hoeveel liefde en aandacht is erin gestopt voordat het bij jou terechtkwam?
• Kijk rond en zoek naar invloeden van andere culturen. Zit er een patroon in je kussen dat ergens anders ter wereld al eeuwenlang wordt gebruikt? Is je koffie afkomstig uit een land waar je nog nooit bent geweest?

Een speurtocht naar uitheemse liefde dus, om even stil te staan bij wat je voor normaal aanneemt, maar wat helemaal niet vanzelfsprekend is.

Maar… zodra je iets gevonden hebt maken we hem intra-actiever: Het voorwerp of het voedsel niet zozeer een ‘drager’ is van een verleden, creeërt iets nieuws in jouw ontmoeting ermee. De mandarijn was wellicht in een boomgaard, maar wat doet die kennis met jou nu je hem vasthoudt? De bloemen werden gezaaid, maar hoe verandert jouw ervaring ervan door stil te staan bij hun reis? Een patroon op een stof komt uit een andere cultuur, maar hoe werkt die cultuur door in hoe jij het nu waarneemt?

Kun je ervaren hoe jij eigenlijk hun identiteit creeert? Als je de oorsprong eert voel je iets anders dan dat je je op rafelrandjes of imperfecte plekjes concentreert. In deze ontmoeting ontdek je dan ook niet zozeer ‘de oorsprong’ van iets, maar vormen jij en het object samen een betekenisvolle ontmoeting die alleen in dat moment ontstaat.

En dat… dat voelt bijna magisch, toch?