‘Ik ben twee en ik zeg nee’. Een stukje peuterpuberteit dat iedere ouder wel kent. Bij ons thuis kwam het eerder dan verwacht. Het begon toen onze dochter net één jaar geworden was. Alsof het vieren van die eerste verjaardag, de eigen taart, het blazen van het kaartje een soort startsein was waarin ze voelde ‘ik ben ik en dat betekent dat ik een eigen willetje heb. En dat mogen jullie vanaf nu dus weten ook!’
Haar ‘nee’ werd ingezet voor alles wat ze niet wilde en ook voor alles wat ze zelf wilde doen. De afwijzende nee werd een aanwijzing voor ‘zelluf doen’, als wegwijzer voor haar autonomie. Ze was aanwezig en energiek, ondernemend in alles wat ze wilde zien, doen en ervaren en wanneer er teveel gestuurd werd dan werd je met liefde (en een boze blik) met een dreigende ‘nee’ door haar op je plek gezet.
Jong als ze was kon ze alleen nog niet alles. En dat frustreerde soms mateloos. Hoewel ze bruiste van de ideeën kon haar wereld ook luid ineenstorten wanneer het haar teveel werd, de onkunde te groot en de gewenste toekomst nog te ver weg. Dan was de kamer te klein en geen zakdoek groot genoeg voor haar tranen. En toch was zij het die in haar wereld het altijd voor het zeggen had.
Liefkozend noemde ik haar de nieuwe wereldleider. De toekomstig SEO van welk bedrijf dan ook. De manager in ontwikkeling. De vrouw die het zou maken in haar leven. Trots was ik ook. Zij was alles wat ik niet was. Ik was immers verlegen. Schitterde op de tweede rang. Liet altijd anderen de glorierol vervullen terwijl ik achter de schermen alles gladjes liet verlopen. Daar was ik op mijn best, kijkend naar kansen en bedreigingen, hard werkend en faciliterend. Maar mijn dochter zou de ere-rol krijgen in onze maatschappij. Over haar hoefden we ons geen zorgen te maken. Zij redde zich wel…
En toen kwam die dag waarop mijn zelfbeeld voorgoed veranderde…
Mijn moeder zat in de woonkamer en terwijl ik koffie inschonk in de keuken had ik een kleine aanvaring met mijn dochter. Zij zette haar standaard ‘dit is wat ik wil’- gedrag in en trok een gezicht waarmee ze aangaf dat ik het niet moest proberen haar op andere gedachten te brengen. In de blikwisseling hierover met mijn moeder schoot zij ineens in de lach. Een diep uit haar buik ontsnappende bulderlach die maakte dat ik acuut wilde weten wat er door haar heen ging. Zij schudde echter haar hoofd, terwijl ze de tranen uit haar ooghoeken wegpinkte en zei me “oh nee schat, je hebt me heel duidelijk gemaakt dat ik me niet met de opvoeding van jouw kinderen moet bemoeien, dus dat doe ik dan ook niet”.
Die opmerking had me al voldoende moeten vertellen. Maar het kwartje viel nog niet. Ik had het gewoonweg niet door. Soms is de waarheid ver weg. Dus ik keek haar aan, mijn hoofd mogelijkerwijs lichtelijk opzij gebogen in oprechte interesse waarom zij zo in de lach was geschoten. “Ja mam, ik weet dat ik je dat gevraagd heb. Maar je lach maakt me nieuwsgierig. Dus wil ik weten wat er is. Vertel het me maar gewoon, oké?”
Mijn moeder nam een slok van haar koffie, knikte en zei – met een liefdevolle blik op mijn dochter “kijk naar haar. Zie haar gedrag. Dat ben jij. Exact zo. Diezelfde heftigheid. Hetzelfde willetje. Weet je wel hoe lang het duurde voordat dit er een beetje uit was bij je?”
Oké…
Ik denk dat het gesprek is doorgegaan. Dat ik iets heb geantwoord. Iets heb teruggezegd. Wellicht heb uitgewisseld wat ik die week ging doen of gister had gegeten. Ik weet het niet meer. Want in mijn gedachten werd mijn hoofd op dat moment heel erg leeg. Alsof alles wat er ooit was uitgezogen werd en er enkel verbijstering overbleef. De gedachte ‘ik? Ben ik dát? Zit die heftigheid, die wil, die kracht, die megapower, die ‘let’s change the world energie’ in mij? IN MIJ?’
Gevoelsmatig heb ik op dat moment mijn jurk gepakt ter hoogte van mijn boezem en hem met de rechterhand een stukje naar voren getrokken alsof ik in mijn decolleté op zoek wilde gaan naar waar het dan in hemelsnaam gebleven was. Díé power… die mega oerkracht… in mij… ? Ik kon het gewoonweg niet geloven!
Dus ik had het in me een wereldleider te worden? SEO van welk bedrijf dan ook? Was ik een vrouw die het wel zou maken in haar leven? Was ik dan niet de tweede vioolspeler? De trouwe dienstknecht die alles achter de schermen regelde? Was ik wellicht niet eens verlegen? Niet op mijn best achter de schermen maar mocht ik ervoor gaan staan? Was ik voorbestemd om een ere-rol te krijgen in deze maatschappij? Ik kon het me amper voorstellen. Zeker op dat moment in mijn leven waarop ‘burn-out’ zo ongeveer in koeienletters op mijn voorhoofd stond en ik zoekende was naar een nieuwe baan. Hoezo redde ik me wel?
Ik geloof dat de wereld meer mensen nodig heeft die het systeem uitdagen…
Mensen die ons inspireren. Die ons leren hoe het anders kan. Het gros van de mensen is geboren om te zorgen dat we overleven. Zij gaan voor de winst. Voor het beste vandaag. Voor meer en harder. Voor nu direct.
En er zijn ook mensen die altijd met hun neus in de toekomst leven. Die ruiken de verbetering, vernieuwing. Die een interne drive hebben om de wereld om hen heen te transformeren ten goede van allen. Het zijn de mensen die inspireren… Mits ze zich durven uitspreken…
Want ze hebben het al zo vaak gehoord. Dat het toch niet zo werkt in de wereld. Dat ze te moeilijk denken. Te lastig doen. Dat het onmogelijk is wat ze willen en dat het ‘toch altijd al zo is gedaan’. Ik zie de mensen om me heen met zo ongelofelijk veel potentie. Met grote idealen. Maar die toch zo ongelofelijk safe spelen in dit leven.
Ik geloofde diep in mijn hart dat idealisten de wereld kunnen veranderen. Maar dat betekende ook dat ik persoonlijk de status quo mocht leren uitdagen. Het ene kan er niet zonder het andere zijn. Ik kan niet applaudisseren naar degenen die doen terwijl ik zelf aan de zijlijn sta. Het feit dat het mijn hart beroerde betekende dat ik zelf in de fik mocht gaan staan. Mijn energie ontteugelen. De kracht bevrijden.
In de daaropvolgende jaren ontdekte ik hoeveel energie het gaf om mezelf terug te vinden onder al die lagen aangepastheid. De wijsheid ‘It’s better to feel uncomfortable pushing for better than to feel uncomfortable settling for less’ kreeg een nieuwe, diepere betekenis voor me.
Vanaf het moment dat de wereld stilstond en ik wist dat die mega-power van mijn jongste dochter in mij zat wist ik dat ik niet langer het brave meisje kon zijn. Ik mocht mijn natuurlijke bokkigheid, drammerigheid en tegendraadsheid – die er eerder eigenlijk nooit mocht zijn – ineens gaan zetten om katalytisch te zijn. Doorgaan waar het lastig werd. En vooral bij kritiek in mezelf mocht blijven geloven. Want zoals Rutger Bregman zegt in het boek Iedereen Gratis Geld: “Wie de wereld wil veranderen, moet nu eenmaal onredelijk, onrealistisch en onuitstaanbaar zijn”.
We mogen afwijken van de status quo. Niet meer doen wat hoort. Vasthouden aan een idee dat haaks staat op de reguliere manier van denken. Het een eer vinden wanneer we dom, naïef en irritant genoemd worden wanneer we doen waar we in geloven. Als we dat doen en ons met elkaar hierin verbinden creëren we een tribe-vibe waarin we andere gelijkgestemde zielen vinden. Visionairs en wereldverbeteraars, creatieve denkers en gevoelige betweters.
Gave mensen zoals jij.
Want samen maken we de wereld een mooiere plek. Echt waar. En als je het niet gelooft, vraag het dan maar aan mijn dochter. Zij weet het immers toch nog altijd het beste!
