Een kleine conversatie in mijn hoofd. Soms doe ik dat. Dan neem ik twee pennen, eentje voor ‘mezelf’ en eentje voor het deel in me dat wel wil meedenken met een thema waar ik mee rondloop . De antwoorden die ik krijg zijn soms hilarisch eerlijk en vaak pijnlijk. En brengen me altijd weer verder met thema’s waar ik mee loop..
Waarom zijn definities belangrijk?
Omdat we dan weten waarover we het hebben. Het schept duidelijkheid. Waarom stel je die vraag?
Omdat ik me niet herken in een aantal definities. Of nou ja, eigenlijk wel. Ik herken me in de basisdefinitie van hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit, maar niet in ‘wat mensen er van maken’.
En waarom moet jij je herkennen in wat anderen ervan maken? Mogen zij hun mening niet hebben?
Wel, dat mag als persoon wel, maar niet als professional.
Waarom?
Ik liep in mijn leven vast toen ik niet wist ‘wie ik was’ en ‘wat ik nodig had’ en dus via een labeltje houvast probeerde te krijgen en ik te veel tegengestelde adviezen en verhalen kreeg.
Ok. Maar ehhhmmm…
Ehmm?
Nou ja, Xandra, dat doe jij toch ook? In hoe jij HSP beschrijft sluit je toch óók mensen buiten?
Ja, dat klopt.. Maar ik hou me aan de wetenschappelijke definitie. Dat andere is dan niet HSP wat ik buitensluit. Dat is iets anders… (antwoord twijfelend)
Dat vinden die anderen ook van hetgeen zij beweren waarschijnlijk.
(interne stilte)
Met hoogbegaafdheid is het eigenlijk nog lastiger.
Waarom?
Omdat hoogbegaafd volgens mij een combinatie is van hoogintelligent en hoogsensitief.
Dat klinkt logisch.
Ja, dat is het in mijn ogen ook. Maar dat denken velen anderen niet.
Nou en?
Nou, die anderen… die maken er dus een heel ‘ding’ van.
Mag dat niet? Dat is toch gewoon hun werk?
Ja, wellicht wel. Maar als ze het als iets anders noemen en het is gelijk, wat zijn we dan voor onzin aan het verkopen? Dat draagt toch alleen maar bij aan versnippering en onbegrip?
Dus eigenlijk ben je het simpelweg niet met ze eens?
Ehm, ja..
En dus ben je inwendig boos.
Ja..
En voel je je niet gezien door mensen die een ‘verkeerde’ of ’te ruime’ definitie geven.
Pffff…
Ja..
En dat is hun schuld?
(durft geen ja te zeggen)
Ehm… eigenlijk de mijne dus he?
Jij zegt dat. Niet ik.
En nu?
Dat vraag je aan mij?
Ja.
Dat is makkelijk.
Ik ben bang voor wat je nu gaat zeggen…
Waarom?
Omdat je iets zegt dat waarschijnlijk raakt.
Dat kan. Ik wilde zeggen dat je eigenlijk hoopt dat iemand opstaat en jouw exacte mening verkondigd.
Ja.
En dan hoef je alleen nog te zeggen ‘dat is hoe ik ben!’
Ja.
En je kunt verschuilen, aan kunt sluiten, makkelijk achteroverleunen.
Ja.
En als dat precies is wat de mensen willen die jou volgen?
Die begrijp ik niet?
Wat als dit hún behoefte is? Als zij gewoon lekker willen leven zonder dat hun eigenheid hen beperkt.. en jij degene bent die dit uit kunt leggen?
Het mijn doel is in mijn leven om uit te leggen hoe ik me voel?
Ja.
Dan moet ik weer meer gaan bloggen..
Niets moet!
Ja, maar dan gaat het om kennis met gevoel.
Dat klinkt mooi. Kennis met gevoel. Die mag je erin houden!
Haha, je verzint gewoon een slogan!
Wat zou je willen delen?
Dat hoogsensitiviteit voor iedereen hetzelfde is. En dat hoogbegaafdheid met name gaat over hoe snel je denkt, verbindingen legt en de mate waarin je complexe analyses kunt maken.
Wat let je om dit te schrijven?
Tijd. Rust. Aandacht
Excuses?
Wellicht
Keuzes?
Ja. In actie komen. Gaan doen ver voordat ik het durf…
Wat let je?
Dat ik niet durf is geen goed antwoord he?
Hahaha, nee die heb je net zelf onderuit geschoffeld.
Wat nu als ik het nog niet weet?
Wat nu Xandra als je het mag gaan ontdekken?
Als ik iedereen gewoon meeneem in mijn proces bedoel je?
Ja, zodra jij iets begrijpt of interessants tegenkomt je dit deelt.
Dat klinkt haalbaar.
Nou, wat let je. Vooruit! Ga ervoor.
Thanks ik,
Graag gedaan jij 🙂
Oké, daar ga ik dan…
Veel succes!
Zo’n 30% van alle mensen is meer omgevingsgevoelig dan de gemiddelde mens. De differentiële ontvankelijkheidhypothese, stelt dat kinderen verschillen in hun ‘gevoeligheid’ voor omgevingsinvloeden, zowel in negatieve als in positieve zin. Gevoelige kinderen zijn kwetsbaarder voor slechte omgevings- en opvoedingsomstandigheden, maar ze bloeien op als ze de juiste zorg ontvangen. Minder gevoelige kinderen zijn veerkrachtig, en in staat om zelfs onder weerbarstige omstandigheden te leren en groeien. De groep ertussenin (40%) wordt lichter geraakt geraakt door extreem slechte of memorabele positieve omstandigheden.
Jee Xandra, dat klinkt wel allemaal poepiechique hoor!
Dat hele omgevingsgevoelig, dat is dus iets anders dan HSP?
Ja klopt! HSP’ers zijn mensen die veel informatie uit hun omgeving opnemen, vertonen een verhoogde kwetsbaarheid én voordelen op biologisch niveau (het zit in onze genen). Een deel van deze mensen laat daarnaast ‘diepgaande verwerking’ zien. Dat is de kern van HSP.
Klinkt goed! Diepere verwerking.
Dat is dus echt een andere manier van naar het leven kijken lijkt me?
Inderdaad! Bij elke stimulus zien we meer hersengebieden activeren dan bij niet hoogsensitieve mensen. HSP is gerelateerd aan empathie en de diepere verwerking van prikkels in reactie op emoties en (met name positieve) gevoelens van anderen. Hoogsensitieve mensen ‘voelen’ wat anderen voelen. Ze tonen een groter bewustzijn, met meer aandacht, empathie, integratie en bereidheid om te reageren op anderen.
Oke. Ik snap dat stukje over hoogsensitiviteit.
Hoe zit het dan met hoogbegaafdheid?
Mensen zijn allemaal verschillend en op diverse gebieden verschillen we van elkaar. Zo ook op het gebied van intelligentie. Kort door de bocht genomen, noemt men iemand hoogintelligent bij een gemeten IQ hoger dan 130. Maar hoogbegaafdheid is meer. Daarbij noemen diverse experts bijvoorbeeld ook omgevingsgevoeligheid, naast een boel andere kenmerken.
Dat klinkt logisch. Is er een verband tussen IQ en omgevingsgevoeligheid?
Niet dat ik weet nee. Er is nog geen verband aangetoond tussen omgevingsgevoeiligheid en IQ. Het lijkt er dus op dat er hoogintelligente mensen zijn die sterk omgevingsgevoelig zijn, een beetje of helemaal niet.
De vele lijstjes die op internet rondzwerven, welke het verschil duidelijk maken tussen hoogintelligente en hoogbegaafde mensen, laten met name de sterke interactie met de omgeving zien. Zoals deze uit Psychologie magazine:
| Hoog-intelligent | Hoogbegaafd |
| Kent de antwoorden | Heeft altijd vragen |
| Is ervaren in het van buiten leren | Is een groot gisser (probeert uit de context af te leiden) |
| Is geïnteresseerd in objecten | Is een zeer nieuwsgierig onderzoeker |
| Is gefocust en oplettend in de les | Is diep mentaal en fysiek betrokken, soms afwezig, wegdromend |
| Houdt van simpele logica | Drijft op complexiteit |
| Houdt van woorden | Heeft vaak een ongewone, complexe woordenschat |
| Heeft goede ideeën | Heeft flitsende, gekke, onnozele en vreemde ideeën |
| Werkt hard | Probeert en test uit |
| Beantwoordt de vragen | Discussieert in detail, is kritisch, bewerkt stellingen |
| Presteert bovengemiddeld in de klas | Kan bovengemiddeld, maar ook gemiddeld of beneden gemiddeld presteren |
| Luistert met interesse | Laat sterke gevoelens en opinies zien |
| Leert gemakkelijk | Weet het vaak al |
| 6 tot 8 herhalingen nodig voor meesterschap | Meesterschap na 1 tot 2 keer oefenen |
| Begrijpt ideeën | Ontwikkelt en bewerkt ideeën |
| Geniet van leeftijdgenoten | Prefereert vaak ouder gezelschap |
| Begrijpt de bedoeling of betekenis | Onderzoekt de toepassingen |
| Maakt zijn werk af | Start projecten |
| Kopieert nauwkeurig | Creëert nieuwe ontwerpen |
| Houdt van school | Geniet van leren |
| Technicus | Uitvinden |
| Is tevreden over eigen leren/kunnen | Is hoogst zelfkritisch |
Interessant lijstje.
Volgens mij begrijp ik een beetje waar je heen wilt gaan…
De laatste tijd komen er steeds meer geluiden vanuit de hoek van hoogbegaafdheidsdeskundigen dat de manier waarop hoogbegaafden in het leven staan niet ‘ophoudt’ (of begint) bij een IQ van 130 maar dat een grotere groep, tot wel 10% van álle mensen zich herkent in een andere vorm van ‘zijn’..
Xandra, ik zie een overeenkomst aankomen..
Ja he? Dat voel ik ook. Deze ‘hoogbegaafden die niet allemaal een IQ boven de 130 hebben, benaderen onderwerpen vanuit geheel verschillende invalshoeken en denken vaak vanuit beelden. Bij hen is er meestal sprake van een veel hogere intensiteit van perceptie en een sterke intensiteit van gevoelens.
En dat klinkt heel erg als…
Inderdaad. Hoogsensitiviteit.
En dus is het nu natuurlijk de vraag of hoogbegaafdheid gelijk gesteld kan worden aan HSP. Al doet de naam iets anders vermoeden, want het is toch wel hóógbegaafd en klinkt het als ‘heel slim’ maar dit is dus wellicht niet zo IQ gerelateerd…
Inderdaad. De naam hoogbegaafd is raar als het niet meer rechtstreeks gerelateerd is aan begaafdheid.
Maar hoe zit het dan met het percentage Xandra?
HSP komt toch voor bij 15-20% van alle mensen?
Interessante vraag. Werden jarenlang getallen van rond de 15-20% genoemd, onderzoek van Elke van Hoof (nog niet afgerond) lijkt echter te laten zien dat dit percentage lager dient te zijn, omdat de HSP test die er momenteel is veelal omgevingsgevoeligheid meet en dus niet enkel HSP. Zij noemt voorzichtige percentages van de helft van het oorspronkelijke aantal, waardoor je op zo’n maximaal 10% van de bevolking zou uitkomen..
En daarmee zouden de percentages wel eens héél dicht bij elkaar kunnen komen te liggen…
Yup.
Of hetzelfde principe beschrijven…
Dat weten we dus nog niet. Maar ik zal het laten weten zodra er meer bekend is hierover. Er is nog veel onderzoek nodig. HSP staat immers ook nog in de kinderschoenen…
