Op de vraag ‘wat heb jij met falen?’ of ‘wat heeft falen met jou?’ antwoordde ik vaak dat ik er niet zoveel mee had. Ik was namelijk vooral degene die falen wist te voorkomen. Door alles vooraf te doorzien, te overzien, de juiste keuzes te maken, rekening te houden met anderen en mezelf niet onnodig in de picture te spelen heb ik falen eigenlijk heel mijn leven best goed weten te voorkomen waardoor ik het niet rechtstreeks hoefde aan te kijken. Waardoor de mogelijkheid dat het ooit zou gaan gebeuren steeds beangstigender werd.
Het gevolg was echter dat ik op school al snel ‘ontdekt’ werd als faalangstig en sociaal teruggetrokken, met verschillende faalangst- en sociale vaardigheidstrainingen tot gevolg. Deze volgde ik natuurlijk braaf (ik wilde niet falen in de ogen van de juf) maar eigenlijk deed het me weinig. Echte verandering bleef uit.
Terugdenkend aan die tijd zijn er vele momenten geweest dat mijn sociale angst werd gevoed. Bijvoorbeeld door de lachbui die volgde toen een kind een gekke vraag stelde in de klas. Of toen ik te horen kreeg dat mijn trui een vuurtoren was en dat de felrode kleur mijn klasgenote dusdanig afleidde dat ze niet meer op kon letten. De gniffels toen ik uit enthousiasme te hard zong in het koor. Of überhaupt anderen die lachen.. zouden ze lachen om mij?
Al die kleine momenten hebben ertoe geleid dat ik mezelf ging inhouden, mijn enthousiasme en blijdschap niet meer toonde en mijn ‘gekkigheid’ indamde zodat ik door anderen geaccepteerd zou worden.
Totdat ik halverwege de dertig moest erkennen aan mezelf dat hetgeen ik me gunde wel erg onbereikbaar had gemaakt. Altijd wachtend op de goedkeuring van de ander, hopende dat iemand me zou zien, écht zou zien. En hopend op een godswonder zodat ik niet meer elke gedachte die ik had zou overdenken en analyseren. In een eerste poging mezelf te gaan begrijpen ben ik gaan lezen over faalangst. Ik ontdekte dat er naast cognitieve faalangst (de angst om te falen voor een toets) en fysieke faalangst (dat je lichaam niet beweegt zoals het zou moeten bewegen), ook sociale faalangst bestaat. De angst dat anderen je negatief beoordelen, je niet accepteren en niet meer willen zien….
Mijn sociale faalangst zag er ongeveer zo uit
… Niet zomaar een vragen stellen, antwoord geven of mijn mening uiten in een groep of vertellen wat ik echt diep vanbinnen voelde. Al helemaal niet wanneer ik niet van te voren had nagedacht over wat ik zou vertellen omdat dan de spanning te hoog zou oplopen. Naast rode wangen mijn het hart in mijn keel zou iedereen ook door mijn snelle ademhaling merken dat er van alles aan de hand was met me en in het ergste geval zou ik mogelijk gaan huilen.
… Niet kunnen zeggen waar ik goed in was of waar ik blij van werd omdat ik bang was dat ik me daarna zou moeten ‘bewijzen’.
… Geen tijd of ruimte durven innemen van anderen. In de supermarkt je karretje in de gaten houden zodat ie niet in de weg staat, als je de deur doorgaat opletten wat anderen doen zodat je niemand in de weg staat, snel afrekenen zodat anderen niet te lang hoeven te wachten, niet in de schijnwerpers gaan staan als je niet zeker weet dat hetgeen je wilt brengen ook van waarde is want je wilt niemands tijd verdoen, etcetera etcetera.
En toen was het klaar!
Maar op een dag had ik er genoeg van. Ik gunde mezelf een ander leven. Een gevoel van vrijheid en speelsheid. Ik wilde leven met meer lef, lol en liefde. En op dat moment besloot ik er iets aan te gaan doen. Ik besloot om met kleine stappen op weg te gaan naar verandering.
Ik gunde mezelf meer rust en ruimte in de manier waarop ik dingen deed, zonder de gehaastheid door de angst anderen in de weg te zitten. Ik wilde mijn waarheid, mijn belangrijkste waarden en manier van kijken op de wereld, delen met anderen. Dus ging ik opzoek naar wat ik kon doen om me dichterbij mijn doel te brengen. Dit heeft erin geresulteerd dat ik:
- Ben gaan bloggen en mijn verhalen ben gaan delen (en wat bleek er veel voor anderen herkenbaar!)
- Expres meer ruimte en tijd ging innemen van anderen, met name in het openbaar
- Meer ‘aanwezig’ zou zijn door me simpelweg niet in te houden of hoorbaar zou gaan instemmen
Deze stappen waren nog best groot en dus heb ik ze eerst verkleind. Ik besloot om iedere week één verhaal te schrijven. Bloggen heeft me geholpen om mijn succesverhalen te delen, de wereld te laten zien wat ik belangrijk vind en waar ik blij van word.
Ruimte innemen deed ik door goed op te letten waar ik mezelf kleiner maakte en dan het tegenovergestelde te doen. Zo ben ik extra lang blijven staan voor stoplichten voordat ik wegreed (getoeter achter me was de beloning voor mijn moed), ben ik met kleingeld i.p.v. briefgeld gaan betalen, liep ik aan de verkeerde kant van de winkelstraat zonder voor mensen aan de kant te gaan en blokkeerde ik de uitgang van een winkel door op dat moment mijn telefoon te checken.
En meer aanwezig zijn deed ik door fysiek ‘ja’ te knikken als ik het met iemand eens was en zachte geluiden te maken tijdens een groepsgesprek zoals hummen, ‘oh?’ of ‘tuurlijk’ te zeggen. Met name die laatste was trouwens een megadoorbraak want daardoor werd het mezelf echt uitspreken in groepen ook ineens een stuk makkelijker.
En geregeld kwam ik mezelf tegen. Op de momenten dat ik het lastig vond gaf ik mezelf toestemming. Toestemming om een afwijkende mening te hebben en om mensen te zoeken die het wél met me eens waren. En ik gaf mezelf bijvoorbeeld toestemming om anderen te irriteren (niet omdat ik dit voor hen wilde maar ik gunde mezelf de leerervaring). En niet onbelangrijk.. ik gaf mezelf ook toestemming om het moeilijk en lastig te vinden.
Met al die toestemmingen op zak gunde ik het mezelf het echt te gaan doen. En dat heeft zo ontzettend bevrijdend gewerkt! Niet alleen euforische gevoelens nadat ik iets had gedurfd, maar de effecten op lange termijn waren nog veel groter. Ik ben rustiger geworden. Mijn wereld is groter geworden, mijn zelfvertrouwen gegroeid en het belangrijkste: ik ben niet meer bang voor mijn angst. Het is nu een wegwijzer naar het nog meer mezelf durven worden in deze wereld!
Al mijn lessen hebben onder andere geresulteerd in de opleidingen het lef om te stralen en de moed om te falen. Opleidingen waarin we aan de hand van kleine oefeningen aan de slag gaan met grote thema’s, waardoor jij leert leven met meer lef, lol en liefde. Én waarin je dit leert doorgeven aan anderen!
