Wat zou er gebeuren als ik je vertel dat het leven simpel zou kunnen zijn? Wat als gevoelens van jezelf moeten bewijzen, het gevoel door de mand te vallen, frustratie of angst helemaal oké zijn en er niks met je aan de hand is dat gefixt zou moeten worden? Wat als een gevoel van overvloed en moeiteloosheid beschikbaar zijn voor jou? En dat je er niets voor hoeft te doen, enkel er iets voor hoeft te begrijpen?
Ik neem je mee terug naar 2011. Destijds had ik net ontdekt dat ik hoogbegaafd was. Een nieuwe wereld ging voor me open. Ik geloof dat ik een volledige bibliotheek heb leeggekocht de eerste maanden om alles te weten te komen. Mezelf beter te leren kennen. Te begrijpen waar de wereld niet tegemoet gekomen was aan mijn behoeften.
Het belangrijkste wat ik meenam uit deze zoektocht was dit: Er was een nieuwe reden waarom ik me voelde zoals ik me voelde. Mijn faalangst, neiging tot perfectionisme, neiging om alle situaties waarin ik me kwetsbaar of onveilig voelde te vermijden… het had een nieuwe naam gekregen. Een nieuwe oorzaak, een oorsprong. En dat geloof gaf me houvast.
Voor eventjes dan. Hooguit een paar maanden. Want het volgende gebeurde. Ik was op de dag van de hoogbegaafdheid en liep volstrekt onwetend een workshop over mindset in. De trainster begon haar verhaal met voorbeelden over grote sporters die al dan niet een groei- of gefixeerde mindset hadden. De mindset die je had maakte niet uit of je goed werd in je sport, of je bekend of beroemd werd. Maar het maakte wel uit hoe je omging met falen, met tegenvallers en gevoelens van ongemak.
Degenen met een groeimindset omarmden deze gevoelens, degenen met een gefixeerde mindset hadden de neiging deze als ongewenst te bestempelen en hun prestaties als onvoldoende. Het gevolg was dat ze minder moeite deden hun toekomst te veranderen en te streven naar hun gewenste doel.
Tijdens het verhaal drupten de tranen over mijn wangen. Verbaasd wreef ik ze weg. Het was niet wat zij zei. Niet wat er gebeurde. Ergens in mijn binnenste werd iets geraakt op een veel dieper niveau. Ik kon er alleen nog niet goed bij. De hele dag liep ik een beetje met mijn ziel onder de arm, voelend dat er iets te ontdekken was en beseffend dat het te druk om me heen was om het te doorvoelen.
Opgelucht stapte ik dan ook aan het einde van de dag in de auto. Brené Brown schalde uit de luidsprekers en ik liet haar. Deze CD stond op repeat en ik had haar verhalen inmiddels zo vaak gehoord dat ik ze kon dromen. Ze vertelde over schaamte en kwetsbaarheid en keer op keer beschreef ze hoe we onze eigen werkelijkheid creëerden. Dat onze emoties voortkwamen uit onze interpretatie van de werkelijkheid. En dat als we uit deze emotie willen komen we kritisch bewustzijn mogen ontwikkelen, onze gevoelens normaliseren en onze ervaring contextualiseren.
Haar stem werkte ontspannend en even vergat ik bijna hoe eerder de onrust door me heen was gespoeld. Tot vanuit het niets de gedachte ‘is er een mindset voor het leven’ door me heen spoelde. De gedachte liet me schrikken en ik voelde hoe de tranen acuut weer oppopten. Dát was het wat ik eerder die dag had ervaren. Daar was opnieuw de intense diepere betekenis van het leven die ik opnieuw zag!
Ik voelde ineens hoe alle negatieve emoties die we ervaren, alle negatieve situaties die we hebben ervaren, simpelweg een gegeven zijn. Niet iets wat ons ‘maakt’ of ‘breekt’ maar iets wat we doorleven. Er is geen enkele manier waarop dat wat een ander ons verteld of dat wat we over onszelf vertellen aan ons kan blijven kleven. Enkel áls we geloven dat het waar is, dát het iets zegt zal het met ons meereizen in ons leven.
Ik was altijd oké. Onder de stroom van het leven. Voor alle gebeurtenissen. Voordat ik bedacht dat onzekerheid niet mocht. Dat angst bestreden moest worden. Ik was oké zoals ik geboren was en ben het nog altijd, ook als jij iets anders over me zegt. Ik ben falen én succes. Maar afhankelijk van wat ik geloof waarop ik beoordeeld wordt (het eindresultaat of de moeite) zal een situatie mij zenuwen geven.
En jij bent ook oké. We hebben onze gedachten niet gekozen. We kunnen ze in de toekomst niet kiezen. We hebben wellicht (geheel onschuldig) de tekenen uit onze omgeving geinterpreteerd en voor waarheid aangenomen.
Ideeën en gedachten die ons in de weg kunnen zitten of ons helpen. Maar ik ben die ideeën niet. Net zoals jij jouw beperkende overtuigingen niet bent. Wij zijn de energie, de stroom van het leven daaronder. Degene die er altijd al was en altijd zal zijn, ongeacht welke overtuiging we ook zouden geloven.
Een mindset voor het leven, zo begreep ik intuïtief, die is er. Maar het is niet hetgeen je gaat helpen. Het beseffen dat je slechts een stille toeschouwer bent op het levenstoneel waar af en toe de resultaten van die mindset zichtbaar worden, dát maakt het verschil.