Sterk ontwikkelde empathie heeft zo zijn prijs, is de uitkomst van recent onderzoek aan de universiteit van Frankfurt. Herkennen wanneer een vriend of collega zich verdrietig of boos voelt, is belangrijk in onze omgang met anderen. Hierdoor kunnen we bij iemand aansluiten, maken we verbinding en kunnen we elkaar ondersteunen en helpen.
Hoogsensitieve mensen, die bekend staan om hun diepere verwerking van prikkels, zijn goed in staat om de gevoelens van anderen te lezen. Dit onderzoek uit september 2016, wijst uit dat deze vaardigheid in empathie soms gepaard kan gaan met een extra dosis stress.
De onderzoekers maten de stressconcentratie van het hormoon cortisol in het bloed van een mannelijke studentengroep, voor en na een sollicitatiegesprek, nadat ze van tevoren foto’s van verschillende gezichtsuitdrukkingen hadden bekeken, die emoties en daarmee ook stress opwekten. Bij de studenten die werden betiteld als emotioneel intelligenter, ging het stressniveau meer omhoog en duurde het ook veel langer voordat het weer daalde naar een basisniveau. Hierdoor werd de kwaliteit van hun sollicitatiegesprek merkbaar beïnvloed.
Deze uitkomsten suggereren dat sommige mensen zo goed in empathie kunnen zijn dat het hun welzijn beïnvloedt, een observatie gedeeld door professor Hillary Anger Elfenbein: ‘Soms kun je ergens zo goed in zijn, dat het je tegenwerkt.’
Als hoogsensitief persoon herken je dit misschien wel: je ziet vaak snel wat anderen nodig hebben, springt daarop in en probeert ervoor te zorgen dat niemand iets tekort komt en alles soepeltjes verloopt. Maar dit kan leiden tot een aanname dat je verantwoordelijk bent voor het verdriet of de boosheid van anderen, waardoor je zelf veel stress kunt ervaren.
Zoals Bechtoldt in het onderzoek aangeeft: ‘Je bent niet verantwoordelijk voor gevoelens van andere mensen. Emotionele intelligentie is een talent, een prachtige eigenschap, zolang je leert om op juiste wijze om te gaan met je emoties, zowel met die van anderen als die van jezelf!’
Maar laten we dit eens bekijken door de lens van Sydney Banks, een wereldberoemde filosoof, auteur en docent, wiens inzichten over de aard van het menselijk leven hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de psychologie van de Drie Principes. Banks stelde dat we niet bang hoeven te zijn voor onze emoties. In plaats daarvan, kunnen we ze zien als gidsen, die ons vertellen over de aard van onze denkpatronen op een bepaald moment.
Volgens Banks zijn onze ervaringen, inclusief onze emoties, een weerspiegeling van onze gedachten. Het zijn dus de gedachten die we hebben over wat we ervaren (in dit geval de emoties van anderen) die cortisol kunnen veroorzaken en niet de emoties zelf. Als dat wel zo zou zijn zou niemand immers meer ter ontspanning naar het theater of de bioscoop gaan.
Dit betekent dat empathie, verre van een bron van stress te zijn, een kans biedt om te groeien en te leren. Het is een kans om de werking van onze eigen geest te observeren en te begrijpen hoe onze gedachten onze realiteit vormgeven. Jouw emotionele intelligentie is een kracht, zolang je het je laat leiden naar een dieper begrip van jezelf en de wereld om je heen in plaats van dat je probeert de problemen van een ander probeert op te lossen of hen het gunt om te healen en ‘lekkerder’ in hun vel te zitten. Niks mis mee met een maaltijd brengen wanneer iemand honger heeft, maar waar het om emotioneel lijden gaat doe je jezelf daarmee tekort.
Dus, aan alle hoogsensitieve personen – en aan iedereen die zich herkent in dit patroon van empathie en stress – “Embrace your emotions, don’t fear them”. Jouw emotionele intelligentie is een gift, een kracht, als je durft te voelen wat er op dat moment gaande is en luistert naar je innerlijke wijsheid die daaronder ligt. Het is je ultieme gids in dit prachtige en soms uitdagende leven.
