Er is een prachtige wijsheid die diep binnenin ons allemaal sluimert, en die we op elk moment kunnen ontdekken als we bereid zijn ons bewustzijn te openen voor de grotere realiteit van ons bestaan. Het is een eenvoudige waarheid, maar een die ons kan bevrijden van de zwaarte en beperkingen van onze gebruikelijke identificaties en overtuigingen. Nonduaal bewustzijn leert ons dat we meer zijn dan onze gedachten, gevoelens en persoonlijke geschiedenis. Het nodigt ons uit om een stap terug te doen van de voortdurende stroom van gedachten en gebeurtenissen in ons leven en te erkennen dat we, in wezen, de ruimte van gewaarzijn zijn waarin al deze ervaringen verschijnen.
De ruimte van gewaarzijn
Dit gevoel kennen we allemaal. We hebben allemaal wel activiteiten die ons in deze staat van flow kunnen brengen. Tijdens het intuïtief schilderen bijvoorbeeld ben je niet bezig met het produceren van een specifiek resultaat. In plaats daarvan sta je open voor wat er in het moment opkomt. Je veegt, je mengt, je kleurt, je creëert. Je laat je de verf en het doek het verhaal vertellen. Er is geen scheiding tussen jou en het creatieve proces. Hetzelfde geldt voor intuïtief dansen, boetseren/kleien of handwerken.
Bij improvisatietheater geldt hetzelfde. Je bent niet gefocust op het leveren van een bepaalde prestatie of het naleven van een script. Je bent volledig aanwezig, open voor wat er ontstaat, in harmonie met je medespelers. Je staat toe dat het verhaal zich op organische wijze ontvouwt, zonder te proberen de uitkomst te controleren.
In al deze gevallen is er een gevoel van moeiteloosheid, van vrijheid, van vreugde. Je bent vrij van het beperkende denken en voelt je verlost van de last van je verleden. Je ontmoet het leven in zijn volle rijkdom en diversiteit, en ervaart de diepe vervulling die voortkomt uit het volledig aanwezig zijn in het nu. Dat is de essentie van nonduaal bewustzijn.
Het gevoel van flow
Het concept van “flow” zoals geformuleerd door de psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi, geeft woorden aan deze ervaring van nonduaal bewustzijn. In een staat van flow, ben je volledig ondergedompeld in de activiteit die je aan het doen bent. Je bent zo volledig betrokken dat je je geen zorgen meer maakt over het resultaat of over hoe je overkomt op anderen. Je gedachten worden stil, je identificatie met je individuele zelf vervaagt en je bent gewoon aanwezig in het moment, één met de activiteit en de omgeving.
Vanuit onze geest die alles wil begrijpen is flow een staat die we kunnen bereiken door bepaalde omstandigheden te creëren: door een activiteit te kiezen die we leuk vinden, door een passend niveau van uitdaging te vinden, en door afleidingen te minimaliseren. In die zin zou je kunnen zeggen dat het bereiken van een flow-staat een “vaardigheid” is die we kunnen leren en oefenen.
Vanuit een non-duaal perspectief echter, kunnen we zeggen dat een flow-staat een natuurlijke uitdrukking is van onze fundamentele aard. Wanneer we volledig aanwezig zijn in het moment, vrij van afleiding en gehecht zijn aan onze gedachten en identiteiten, dan bewegen we ons van nature in flow. Het is een staat van zijn die voortkomt uit de erkenning van onze inherent vrije en onbegrensde aard.
In die zin kan het bereiken van een flow-staat worden gezien als het ontwikkelen van de capaciteit om onze aandacht terug te brengen naar het huidige moment en onze identificatie met onze gedachten en overtuigingen los te laten. Het is niet zozeer een kwestie van iets nieuws leren, maar eerder een kwestie van herinneren en erkennen wat we al zijn – bewustzijn zelf, vrij en onbelemmerd door concepten en conditionering.
Minder identificeren met gedachten en het verleden
Minder geïdentificeerd zijn betekent niet dat je ze ontkent of vermijdt. In plaats daarvan is het een herkenning dat je gedachten en gevoelens, je herinneringen en anticipaties, allemaal tijdelijke golven zijn in de oceaan van jouw bewustzijn. Ze komen op, ze blijven een tijdje, en dan verdwijnen ze. Ze definiëren je niet, net zoals de golven de oceaan niet definiëren.
Diepgaande beseffen dat je niet je gedachten bent, komt met een diepe rust. Een gevoel van vrede. Getuige van je innerlijk gedoe kunnen zijn. Gewoon open. Aanwezig. Hier en nu. Wie dat ontmoet het leven zoals het komt, zonder voorgekookte ideeën. Zonder verwachtingen. Puur en vrij.
Dit brengt een speelsheid met zich mee die ons leven kan doordringen. Het leven wordt een speelveld van oneindige mogelijkheden, in plaats van een strijd of een reeks problemen die opgelost moeten worden. We ontdekken de vreugde van gewoon zijn, van het volledig deelnemen aan het leven in al zijn kleurrijke, chaotische, en prachtige vormen.
Je ware, pure zelf laten zien
Zonder de beperking van onze gedachten en ons verleden, zijn we vrij om te leven en te uiten, ongeacht wat anderen daarvan mogen denken. Vrij om te handelen vanuit onze diepste waarden en verlangens, zonder angst voor afwijzing of falen. Zonder de beperking van onze gedachten en ons verleden wordt het leven een uitnodiging tot ontdekking en expressie. Een uitnodiging je ware aard te laten zien.
Wanneer je meer gegrond raakt in de nonduale, vredige aard van het bewustzijn in plaats van je denken kom je uit de eindeloze cyclus van verlangen en afwijzing, hoop en angst, geluk en verdriet. Dan hoef je niet langer te streven of te vechten, niet langer te zoeken of te vluchten. Je kunt gewoon zijn, aanwezig in het hier en nu, open voor de wonderen van het bestaan. En zien dat het leven zich ontvouwt op een natuurlijke, moeiteloze manier.
