Onze wereld draait om prestaties, efficiëntie en controle. Succes lijkt afhankelijk van hoeveel je produceert, hoe goed je jezelf presenteert, en hoe snel je obstakels wegwerkt. We leren al vroeg dat alles meetbaar moet zijn, dat fouten kostbaar zijn en vermeden moeten worden, en dat gevoelens alleen nuttig zijn als ze bijdragen aan je doelen.
In een cultuur waarin rationaliteit en economisch gewin centraal staan, verwordt het leven vaak tot een reeks middelen om doelen te bereiken. Zelfs relaties, werk, en zelfzorg worden meetpunten van nut en efficiëntie. Het individu wordt gepresenteerd als volledig autonoom, volledig verantwoordelijk. Je mag niet struikelen, niet twijfelen, en al helemaal niet falen. Want als het misgaat, ligt het aan jou.
Dit systeem belooft vrijheid en vooruitgang, maar in de praktijk creëert het een enorme druk. Er is nauwelijks ruimte om diep te voelen en écht de tijd te nemen om te verwerken. Verbinding en samenwerking worden vaak overschaduwd door competitie. Spelen en experimenteren maken plaats voor plannen en presteren. Fouten maken zonder schaamte? Dat past niet in het script. Rust en reflectie worden luxeproducten, en intuïtieve wijsheid moet wijken voor efficiënt denken.
We verliezen iets wezenlijks in dit systeem: de ruimte om mens te zijn, volledig en vrij. Om te voelen zonder haast. Om te falen zonder oordeel. Om te groeien zonder constante druk om vooruit te komen.
Niet iedereen bloeit op in deze wereld van prestaties en controle. Hoogsensitieve mensen raken snel overprikkeld doordat ze weinig autonomie ervaren hun leven in te richten zoals het hun het beste past. Empathische en zorgende mensen voelen zich verloren in een zee van protocollen en individualisme. Hoogbegaafde denkers botsen met oppervlakkige structuren en starre systemen. Creatieve geesten hebben vrijheid nodig om te kunnen ademen, maar vinden vooral kaders en hokjes. En holistische of spirituele denkers zoeken betekenis voorbij het tastbare, maar botsen op een cultuur van meetbaarheid.
In een wereld van prestatie, efficiëntie en maakbaarheid wordt het vaak gezien als jouw probleem als je overprikkeld raakt, niet binnen de lijnen kleurt, of meer tijd nodig hebt voor reflectie. Je bent dan ‘te gevoelig’, ‘te complex’, ‘te langzaam’. Maar wat als dit geen tekortkomingen zijn? Wat als het systeem gewoon niet ontworpen is voor mensen die diep voelen, breed denken, of liever samenwerken dan concurreren?
Voor deze mensen is leren omgaan met overprikkeling of heftige emoties vaak geen oplossing. Het gaat niet om leren om ‘mee te doen’, maar om het vinden van een manier van zijn die ruimte geeft voor hun unieke kwaliteiten. Om een tegenwicht te bieden aan deze beperkende systemen, ontwikkelde ik de negen poorten naar zijn. Een uitnodiging om terug te keren naar een manier van leven die ruimte biedt voor verbinding, speelsheid en een diepere wijsheid.
De negen poorten verleggen de focus naar innerlijke waarden, menselijke verbondenheid en authentieke ervaring. Dit biedt een alternatief in een wereld waar succes meestal wordt afgemeten aan meetbare uitkomsten. Ze nodigen uit tot intuïtieve wijsheid, emotionele aanvaarding en het waarderen van het niet-meetbare – zoals spel, rust en spontaniteit. Dit brengt een broodnodige balans in een wereld waarin cognitieve prestaties de boventoon voeren. Ze stimuleren een leven dat op zichzelf waardevol is en benadrukken het belang van het huidige moment, zonder voortdurend te streven naar een toekomstig voordeel.
In een materialistische cultuur waarin mensen soms worden gezien als ‘human capital’, herstellen de negen poorten het perspectief dat we complexe, voelende wezens zijn. We mogen spelen, falen en rusten – niet alleen functioneren voor economische groei. Zo kunnen we accepteren wat niet controleerbaar is. En ontdekken we hoe we onszelf en anderen kunnen begeleiden naar een leven dat niet past in het systeem, maar past bij henzelf.
Lees hieronder verder om de negen Poorten naar Zijn verder te verkennen.

1. Waarden(n)vol leven: belichaam de transformatie die je in de wereld verlangt
Een waarde(n)vol leven. dat is leven vanuit het diepste besef van de onderlinge verbondenheid van alle dingen, waarbij liefde het kompas is dat je richting geeft. Het vraagt om een helder begrip van wat er in je hart leeft, zodat de keuzes die je maakt resoneren met je diepste zelf.
In contrast met utilisme (gericht op het maximaliseren van nut) en liberalisme (gefocust op individueel belang), richt waarde(n)vol leven zich op onderlinge verbondenheid en het volgen van liefdevolle waarden. Dit overstijgt puur pragmatische of individualistische keuzes en plaatst ethiek en zingeving centraal.
Overdenk vragen als “Wie verlang ik te zijn in de wereld?”, “Wat is het dat ik ten diepste waardeer?” en “Wanneer voelt mijn leven vervuld en betekenisvol?” om je te helpen je ware Noorden te vinden. Tegelijkertijd gaat waarde(n)vol leven om het in praktijk brengen van deze innerlijke waarheden in je dagelijks leven, in je interacties met jezelf en anderen, en in je relatie met de wereld om je heen.
2. Onbevangenheid: er is geen bestemming; er is alleen dit moment
Wat gebeurt er wanneer we een spectaculaire screw-up maken? We lachen, kijken langzaam om ons heen in de hoop dat het niemand is opgevallen– of nog beter – doen simpelweg alsof er niets is gebeurd. En de volgende keer doen we nog beter ons best. Hé hallo… mag ik je even wakker schudden? Leren en ontwikkelen doe je niet vanuit stress, dat doe je vanuit je innerlijke aangeboren levenslust. Het is deze energie waarmee we allemaal hebben leren omrollen, kruipen en lopen. En met dezelfde levensenergie kunnen we de problemen op ons pad creatief oplossen.
Het idee van onbevangenheid biedt een bevrijding van het prestatiegerichte denken in onze maatschappij steeds opnieuw door zichzelf wordt versterkt. In plaats van stress en doelgerichtheid staat hier spel, levenslust en spontane groei centraal.
Dus kom uit het epische verhaal van tijd en ruimte, verleden en toekomst, spijt en anticipatie. Volg jouw aangeboren nieuwsgierigheid en ontwikkelingsbereidheid. Spelen is immers de manier waarop de natuur leren ontworpen heeft. Hoe gekker en dwazer hoe beter. Het leert immers het beste een beetje buiten je zo-hoort-het-box =)
3. (Los)laten: wees aanwezig in het hier en nu
Als mens ben je van nature een verhalenverteller (en dat is best wel leuk!) maar deze verhalen kunnen je ook hinderen wanneer je je erdoor laat meeslepen en je afwendt van het huidige moment. We kunnen ons verliezen in het kauwen op onze zorgen, het vooruit- en terugspoelen van de film van ons leven, in plaats van daadwerkelijk te leven. Jouw leven ontvouwt zich echter in dit ene moment, hier en nu. Niet later, niet tijdens de aankomende vakantie die je vooruitziet, niet in de zorgen die je hebt over morgen. Pijn is geen pretje, maar lijden ontstaat wanneer we ons verzetten tegen ongemak, wanneer we angstig zijn voor de angst zelf, wanneer we proberen te ontsnappen of het te voorkomen.
Loslaten door aanwezig te zijn in het moment contrasteert sterk met de constante focus op toekomstig geluk en succes en het vermijden van pijn en falen, typisch voor streven naar vooruitgang, gemak en efficiëntie.
In werkelijkheid zijn ‘altijd’ en ‘nooit’ illusies. Er is alleen maar dit moment, het Nu. Het pure leven zelf. En jij hebt de keuze om hier volmondig ‘ja!’ tegen te zeggen. Als je dat zou willen. En zo niet, dan biedt het ruimte voor acceptatie en rust.
4. Aandacht: er is geen ‘altijd’ en geen ‘nooit’, er is bewustzijn van het hier en nu
Het bewustzijn dat je belichaamt, stelt je in staat om de anticipatie van de smaak van chocolade te kennen, om de zonsondergang te aanschouwen en om de wereld in haar meest delicate details waar te nemen. Het onthult je de vrijheid van keuze. Jouw aandacht leidt je naar datgene waar je van geniet, datgene wat je verlangt om te verdiepen. Het bied je een greep op je eigen behoeften en belicht de speelruimte die je bezit. Zoals geluiden opkomen en vervagen, zo verschijnen en verdwijnen gedachten en lichamelijke sensaties spontaan, als golven in de oceaan.
Bewustzijn van het hier en nu breekt met de instrumentele, doelgerichte manier van leven. Aandacht voor ervaringen zoals ze zijn, zonder ze te willen optimaliseren, herstelt een diepere connectie met het leven. Dus, begroet elke gedachte en sensatie met een houding van vriendelijkheid en nieuwsgierigheid. Beschouw ze als welkome gasten in de herberg van je bewustzijn.
5. Toelaten: acceptatie is niet iets dat je ‘doet’, het is wat je bent
Toelaten is ‘ja’ zeggen tegen dat wat in je leeft en wat te maken heeft met iets in je leven. Het is voelen wat er door je gedachten is aangeraakt en er niet van weggaan. Probeer ongemakkelijke of onprettige sensaties niet te ‘genezen’, of zelfs maar ‘los te laten’. Ze verlangen ernaar om ontmoet te worden, geëerd te worden, omarmd te worden. Dus adem liefde, warmte en aandacht naar het verwaarloosde en gevoelige deel van jou, en doordrenk het met leven en liefde. Ware vreugde is niet het tegenovergestelde van verdriet of pijn, maar de bereidheid om alles te verwelkomen.
Toelaten pleit voor acceptatie van ongemak en emoties zonder directe oplossingsdrang. Dit staat haaks op het idee dat alles maakbaar en te controleren is, een kernprincipe van liberalistische autonomie en utilistische beheersing.
Erken wat je voelt. Het is al hier, deel van je huidige ervaring. Behandel het alsof het er altijd zou kunnen zijn (dat vermindert de neiging om het te proberen te verdrijven of te verminderen). Vraag je niet af waarom het nog steeds aanwezig is. Het is er. Dit is jouw realiteit. Wees nieuwsgierig. Ontdek wat je diepste behoefte is en overweeg om deze te delen met anderen. Als mens mogen we leren om alle aspecten van onszelf te aanvaarden en te integreren, inclusief onze gevoelens en emoties. Emoties zijn simpelweg deel van het menselijk leven en horen bij ons. Je mag leren om ze te omarmen door ze simpelweg te laten zijn, zonder er een nieuw verhaal aan vast te knopen. Dit maakt het gemakkelijker om ze los te laten. Emoties zijn altijd tijdelijk en verdwijnen vanzelf als je je niet met hen identificeert.
6. Aangaan: je kunt ‘daar’ alleen komen door ‘hier’ te zijn
We beklimmen de trap één trede per keer, en we lopen een marathon stap voor stap. Toch proberen we vaak emotionele uitdagingen in één keer aan te pakken. Maar ik verzeker je, een maaltijd smaakt ook beter als je het hapje voor hapje eet. Bovendien kun je dan makkelijker pauzeren als het even genoeg is geweest. Het leven nodigt je uit om het stap voor stap aan te gaan. Alles is nu eenmaal eenvoudiger en smakelijker op die manier.
Maar vaak zijn we zo gefocust op onze doelen of bestemmingen dat we de reis vergeten en stress ervaren ‘omdat we er nog niet zijn’. Stap-voor-stap aangaan van uitdagingen biedt een alternatief voor de haastige, resultaatgerichte mentaliteit. Het waardeert de reis boven de bestemming en bevordert een duurzame benadering van persoonlijke ontwikkeling.
Richt je niet op de duizend stappen die je nog moet zetten, de duizend dingen die je nog wilt bereiken. Wees volledig aanwezig in de beleving van deze ene stap. Deze ene stap, die je nu kunt zetten, is doordrenkt van leven en potentieel. Ons lichaam biedt ons, met al zijn ervaringen, talrijke gelegenheden om te leren en te groeien. Gebruik deze ervaringen als katalysator om inzicht te krijgen in jezelf en hoe je je kunt ontwikkelen. Door je ruimte om te leven volgens je waarden stap voor stap uit te breiden, kun je je gemakkelijker richten op het vinden van betekenis en richting in het leven.
7. Flexibiliteit: stotteren en strompelen` is ook perfect
Beschouw jezelf als een televisie die alle zenders kan ontvangen; een wonderlijk apparaat dat in staat is om een oneindige verscheidenheid aan signalen op te pikken en deze te vertalen naar levendige beelden en geluiden. Elk kanaal, elke frequentie brengt een unieke ervaring met zich mee, sommige prettig, andere uitdagend. Je bent een ontvanger van leven, een doorgeefluik van ervaringen die zich in je bewustzijn ontvouwen. Het is niet jouw taak is om te oordelen over wat er wordt uitgezonden. Zoals een televisie geen voorkeur heeft voor een bepaalde zender of programma, hoef jij je niet te hechten aan bepaalde ervaringen of ze te verwerpen. Jij bent als een televisie die alle zenders aankan, het is niet aan jou om te oordelen over wat er geprojecteerd wordt.
Flexibiliteit om te ‘stotteren en strompelen’ door het leven breekt met het perfectionisme en de angst voor falen die voortkomen uit neoliberaal denken. Het nodigt uit tot menselijkheid en zelfcompassie.
Op het padloze pad zullen twijfel, teleurstelling en desillusie je metgezellen zijn. Streef er niet naar om perfect te zijn, maar wees gewoon menselijk. We zullen allemaal af en toe vreemde dingen doen, onszelf voor schut zetten, of fouten maken. Stap uit het verhaal dat je jezelf vertelt over wie je zou moeten zijn en neem jezelf wat minder serieus.
8. Gelijkwaardigheid: stop met vergelijken; je bent het leven zelf
Door te stoppen met vergelijken en anderen te zien vanuit inherente goedheid, wordt de nadruk op competitie en individuele superioriteit losgelaten. Dit bevordert samenwerking en empathie.
Stel je eens voor dat je de inherente goedheid in de mensheid herkent, het natuurlijke verlangen om een helpende hand te bieden. Zie dat mensen in hun kern vertrouwen en samenwerking koesteren. Wanneer je naar de ander kijkt vanuit deze lens, wordt dan de woede van de ander niet een uitnodiging voor een diepere verbinding, een kans om elkaar te vinden in wederzijds respect? En wordt het vragen om hulp niet een uitnodiging aan de ander om hun inherente welwillendheid tot uitdrukking te brengen? Jon Kabat-Zinn, een pionier van mindfulness in het westen, spoorde ons aan om te onderzoeken: “Kijk je naar andere mensen en zie je ze echt, of zie je alleen je gedachten over hen?” In de sfeer van gelijkwaardigheid word je uitgenodigd om je repertoire van interpersoonlijke reacties uit te breiden, met liefde als basis. In dit licht wordt elke ontmoeting een kans op nieuwe verbinding. En kunnen we een leven leiden vanuit een houding van liefde, gelijkheid en respect ten opzichte van de wereld om ons heen.
9. Genieten: het leven mag leuk zijn, jouw lach doet ertoe!
Jij bent uniek. De wijze waarop het leven door jou stroomt is origineel. We zijn allemaal uitdrukkingen van dezelfde oceaan van bewustzijn, en toch zijn we tegelijkertijd unieke uitdrukkingen van diezelfde oceaan. Je voelt de moeiteloosheid, de speelsheid, bijna als een kind dat ongeremd de wereld ontdekt.
Genieten en speelsheid plaatsen waarde op de activiteit zelf, onafhankelijk van productiviteit of winst. Dit biedt een tegengewicht aan het utilisme, dat geluk vaak afmeet aan het maximaliseren van nuttige uitkomsten.
Want diep onder hoe we allen geleerd hebben om te overleven is het leven zelf een uitnodiging om te spelen, te ontdekken, te experimenteren en te rusten wanneer jij dat nodig hebt.
Hoe zou het zijn om te leven zoals jij graag zou willen? Kun je jezelf verrassen en nieuwe, onbekende dingen uitproberen, alleen omdat ze leuk zijn om te doen? Laat de innerlijke ‘spark of joy’ je leiden naar je innerlijke drijfveren, door te luisteren naar het fluisteren van je hart en nieuwe dingen uit te proberen. Verwen jezelf met rustgevende zintuiglijke ervaringen, kies bewust voor activiteiten waarbij je in flow kunt komen en houd van de dingen die je doet op een dag. Want het leven mag leuk zijn en jouw lach doet er toe!
Tot slot
Begrijp je de kostbare uitnodiging die het leven je elk moment van je bestaan biedt? De uitnodiging om voorbij de zwaarte van het verleden te stappen en je te openen voor de frisheid van het nu? De uitnodiging om de wereld met de ogen van een kind te bekijken, vrij van vooroordelen en aannames? Kun je je eigen ervaringen, je eigen gevoelens en sensaties, met zachte nieuwsgierigheid en zonder oordeel observeren? Durf je je open te stellen voor het volledige spectrum van het menselijk bestaan, inclusief de ongemakken, de kwetsbaarheden, de vreugde en de pijn? Kijk je met liefdevolle ogen naar jezelf en de unieke bijdragen van anderen aan het prachtige tapijt van het leven? Ben je bereid om de onbekende diepten van je eigen wezen te verkennen, zelfs als dat ongemak of angst oproept?
Als je op deze manier leeft, in harmonie met de stroom van het leven, dan ontstaat er een natuurlijke speelsheid en lichtheid in je ervaring. Dankbaarheid wordt de poort naar een diepe, authentieke vreugde. Want ware vreugde ontstaat niet door het vermijden of ontkennen van pijn en ongemak, maar door het volledig omarmen van het leven in al zijn kleuren, door te rusten in de volheid van dit moment, door open en ontvankelijk te zijn voor alles wat zich aandient. Dit is de weg naar zelfrealisatie, naar het ontdekken van wie je werkelijk bent, en het leven vanuit die authentieke, onbeperkte ruimte.
Het is in deze ruimte van volledige acceptatie – van jezelf, van anderen, van het leven zelf – dat ware transformatie plaatsvindt. Wanneer je anderen begeleidt vanuit deze plek, hoef je niet te proberen hen te ‘genezen’ of ‘veranderen’. In plaats daarvan erken je hun inherente heelheid, hun onmisbare plaats in het web van het leven. Je wijst hen op de liefde, de wijsheid, de vrede die al in hun eigen hart aanwezig is.
Door non-duale principes te integreren in je leiderschap of begeleiding, kun je een verschuiving ervaren in hoe je naar jezelf en anderen kijkt. Dit opent de deur naar meer compassie, begrip en een cultuur waarin diversiteit en authenticiteit werkelijk gewaardeerd worden. Het kan ruimte maken voor creativiteit, innovatie en authentieke groei, voor zowel jou als degenen die je begeleidt. Het resultaat van dit alles is onbeschrijfelijk. Het is een wonder, een magie die het verstand te boven gaat. Ik noem het ‘Magie in je Begeleiding‘. In de gelijknamige opleiding behandelen we ze allemaal. Lees via de link verder als je daar meer over wilt weten. Of klik in het menu ‘playfulness’ aan.